DaVinci's lesmateriaal voor de onderbouw

In de onderbouw wordt de basis gelegd voor het hele onderwijs. Daarom beginnen we hier. Het jonge kind leert door spel. Daarom heeft DaVinci het Verhalend Ontwerp bedacht, je gaat met je groep op avontuur. Het Verhalend Ontwerp is zo ontworpen dat verschillende hoeken in de klas met elkaar verbonden worden. Jonge kinderen zijn van nature verwonderd. Ze bedenken oplossingen waar wij niet aan denken. Leren vanuit verwondering willen we vasthouden en stimuleren. Creëren van nieuwe dingen, oplossingen en voorwerpen noemen we bij DaVinci Themawerken.
Uniek is dat DaVinci de eerste methode biedt waarin voor de onderbouw alle kerndoelen uit het curriculum in Nederland verenigd zijn met de kerndoelen die nog zullen komen uit het curriculum.nu.

• Taal
  • woordenschat
  • spreken/luisteren
  • lezen/schrijven
  • literatuur & poëzie

• Rekenen
  • getalbegrip
  • meten
  • meetkunde
• Kunst
  • beeldende vorming
  • muziek
  • taal & spel
  • bewegen op muziek
• Bewegingsonderwijs
• Wereldverkenning
• 21ste eeuwse vaardigheden
  • Hogere Orde denken
  • Computational Thinking en programmeren
• Zintuigen
• Hoeken en thematafel
• Buiten
• Engels

We hebben ervoor gekozen de thema’s aan te laten sluiten bij de seizoenen om heel dichtbij de belevingswereld van de kleuter te blijven. Het seizoen is de kapstok: we gaan naar buiten en onderzoeken onze eigen omgeving maar bestuderen bij de winter ook de noord- en zuidpool, we hebben elke keer ook een beroep, dieren en planten en vele andere onderwerpen.

Thematisch werken begint in de onderbouw

Veel kleuterklassen werken al thematisch, dus daar kunnen we vooral aanscherpen hoe we aspecten kunnen integreren zoals Hogere Orde denken, Computational Thinking, Mindmappen en andere 21ste eeuwse vaardigheden. Door dat volgens DaVinci’s concept te doen met daarin de doorlopende lijn naar de midden- en bovenbouw, kunnen kleuterleerkrachten een belangrijke bron van inspiratie zijn voor hun collega’s in de andere bouwen. Zij weten al hoe het is om in hoeken te werken en vanuit leerlijnen te denken, aansluitend op het individuele kind. Leren van en met elkaar, begint als team.

Net als in de midden- en bovenbouw geef je één klassikale les per week vanuit een thema, dat is je basis. Daarna zijn er allerlei verwerkingen. Deze differentiëren horizontaal naar de interesse van het kind en verticaal naar het niveau. Zo zijn er voor elk kind passende verwerkingen. De thema's zijn geschikt om met groep 1, 2 en 3 aan te werken.

Basis lesmaterialen voor de onderbouw

In elk thema komen een aantal zaken aan de orde. We beginnen met tijd en tijdsbesef en Tijdlijn van het jaar en de Seizoenspuzzel geven daarbij een visueel overzicht. Door te werken met deze materialen maken we een mooie doorlopende lijn naar de midden- en bovenbouw en de tijdlijnen die daar aan de orde komen.

De ruimtelijke lijn gaat over plaatsbesef en de samenhang daarin. Dat begint in de onderbouw met het Wereldkleed waarop de kinderen op speelse wijze de werelddelen en oceanen leren kennen.

In elk thema worden ook de dieren en planten van dat seizoen behandeld. Om de samenhang in het dierenrijk te laten zien is er een Dierenrijkoverzicht ontwikkeld voor alle groepen. Hierop kunnen kinderen alle dieren plaatsen. Zo ontstaat er inzicht in de opbouw van het dierenrijk. Met de Plantensleutel leren kinderen planten te determineren en op te zoeken in een flora, op internet, een app of elders.

Lesmateriaal DaVinci is ontstaan door internationale inspiratie

We hebben ons bij de ontwikkeling van de kleuterlijn internationaal laten inspireren:

• Schotland: Storytelling approach
• Italië: samen leren vanuit verwondering uit Reggio Emila en leren met je zintuigen uit het Montessori-onderwijs
• Engeland: computational thinking
• Finland: vakoverstijgend werken vanuit leerlijnen

Verhalend Ontwerp

Je kunt in elk seizoen werken vanuit een Verhalend Ontwerp. Kinderen zijn verzot op verhalen. Niets mooier wanneer je als kind, samen met anderen, op avontuur kan in je eigen klas. Wat valt er dan een hoop te ontdekken!

De kracht van het verhalend ontwerpen zit in korte episodes waarin kinderen vanuit vragen zelf het avontuur ontwerpen. Op een verhalenwand wordt visueel gemaakt wat er al is gebeurd in ons verhaal. Zo vallen de verwerkingen die er te doen zijn in de klas in een betekenisvolle context. Bij de zomer gaan we bijvoorbeeld op avontuur met Semmy schildpad. Hij wil naar een eiland waarin het altijd lekker warm weer is! Waar op het wereldkleed zou dat eiland te vinden zijn en waarom? Hoe zou zo’n eiland eruit zien? Welke dieren leven er? En onder water? En als wij Semmy op zouden willen zoeken, gegeven dat wij als mensen alleen op het land kunnen leven, hoe zou dan een voertuig eruit zien dat in het water kan en op het land? Samen bedenken we oplossingen waardoor ook het taaldenken gestimuleerd wordt.

Taalactiviteiten in de onderbouw

Met de taalactiviteiten van DaVinci werk je gericht én spelenderwijs aan de mondelinge en schriftelijke taalvaardigheid van de kinderen binnen een betekenisvolle context. Alle leerlijnen en tussendoelen komen hierbij aan bod.

Jonge kinderen ontwikkelen hun taalvaardigheid voor een belangrijk deel door mondelinge taal. Gesprekken die de taal- en denkontwikkeling van kinderen stimuleren, zijn dan ook van essentieel belang in het onderwijs van de 21^ste eeuw. DaVinci biedt gespreksactiviteiten waarin hogere orde denkvragen centraal staan. Het gaat hier om vragen waarop niet slechts een antwoord mogelijk is, maar waar de kinderen samen met de leerkracht oplossingen bedenken, redeneren, kennis opbouwen, etc. In deze gesprekken bied je als leerkracht ruimte voor actieve deelname van de kinderen en stimuleer je de inhoud van het gesprek. Door het voeren van deze gesprekken werk je tegelijkertijd aan de woordenschatuitbreiding van de kinderen.

Interactief voorlezen

Een andere manier waarop je met DaVinci werkt aan de woordenschat van kinderen is door interactief voorlezen. Door een prentenboek meerdere keren voor te lezen en ruimte te geven voor actieve deelname van de kinderen voor, tijdens en na het lezen, breiden de kinderen spelenderwijs hun woordenschat uit.

Binnen elk thema zijn er activiteiten waarbij prentenboeken centraal staan en waarmee de beginnende geletterdheid van kinderen gestimuleerd wordt.  Zo zijn er taalactiviteiten waarbij je gericht werkt aan de leerlijnen en tussendoelen op het gebied van boekoriëntatie en verhaalbegrip. De kinderen leren bijvoorbeeld dat illustraties en tekst samen het verhaal vertellen en dat een verhaal een opbouw heeft met een begin en een einde. De kinderen spelen of vertellen het verhaal na met of zonder de illustraties of attributen.

Andere taalactiviteiten richten zich op de oriëntatie op geschreven taal. Zo worden de kinderen in de hoeken en door het verhalend ontwerp uitgedaagd briefjes, uitnodigingen, menukaarten, recepten enzovoorts te schrijven. Als leerkracht laat je veel lees- en schrijfgedrag zien en benoem je dat ook: ‘Dat schrijf ik even op…’

Aan taalbewustzijn en alfabetisch principe werk je in de kleine en grote kring door woord-, klank- en letterspelletjes. Binnen elk thema is daarbij aandacht voor poëzie. Kinderen vinden het fijn om versjes te zingen en om te luisteren naar gedichten. Door naar de klank, het ritme en het rijm te luisteren ontwikkelen kinderen spelenderwijs gevoel voor taal.

Door per thema een breed aanbod te bieden aan jeugdliteratuur met prentenboeken, informatieve boeken en poëzie stimuleren we het taal- en leesplezier van de kinderen en leggen we een stevige basis voor het leren lezen en schrijven in groep 3.

Lesmateriaal upgraden voor de onderbouw?

Werk je al met DaVinci in de onderbouw en wil je het pakket upgraden naar het Kleuteronderwijs in de 21ste eeuw? Dat kan!

Je volgt met je andere onderbouwcollega’s de cursus bestaande uit één dagdeel van drie uur.

Meer informatie is verkrijgbaar via info@davinciacademie.nl

Kleuterklassen: de basis van basisonderwijs!